Тиін

ғылыми атауы:
Sciurus vulgaris
тұқымдасы:
Тиінтектестер
қр қызыл кітабына енген БЕ:
Жоқ

Саны: Қазақстандағы жалпы саны аңшылық шаруашылықтары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар деректері бойынша - 25-30 мың дарақ. Бірақ көрсеткіш бұрынғыға қарағанда төмендеген. Еліміздің оңтүстігінде дарақ саны жыл сайын құбылып тұрады: Іле Алатауында 40–47 км шаршыда 39–123 тиін, 1000 га орманда 29–123 тиін бар деп тіркелді.  

Мәртебесі. Аң аулау объектісі болып табылатын түр

Таралуы.  Кәдімгі тиіннің ауқымы Еуропа мен Азияның орманды аймақтарын батыста Пиренейден шығыста Тынық мұхиты жағалауына дейін қамтиды. Бұрын қылқан жапырақты ормандар Алтайдан Оралға дейін созылған кезде, тиін кеңірек таралуы мүмкін еді. Орманды алқаптардың азаюы оның таралу аймағының бөлшектенуіне әкелді. Қазақстанда үш кіші түр кездеседі: тиін-телеутка (sciurus vulgaris exalbidus), калбиндік тиін (sciurus vulgaris kalbinensis) және алтайлық тиін (sciurus vulgaris altaicus). Қазақстанда тиін-телеутканың табиғи ареалы Ертістің оң жағалауындағы таспалы қарағайлы ормандарды алып жатыр. 1927-1948 жж ол Орталық және Солтүстік Қазақстанның аралдық Қарағайлы ормандарына сәтті бейімделді. 1952-1964 жылдары Жоңғар Алатауы мен Тянь-Шань кеніштеріне, соның ішінде күнгей Алатауына телеутка тиін бейімделді. Калбиндік тиін Ертістің сол жағалауындағы Қалбы жотасының Орда және Қоянды ормандарын мекендейді. Алтай тиіні Ертістің оң жағалауындағы Оңтүстік Алтайдың қылқан жапырақты ормандарын мекендейді. Бұл кіші түр Калба жотасының ормандарында да кездеседі.

Халықаралық табиғатты қорғау одағының Қызыл кітабындағы мәртебесі
(International union for the conservation of nature)